YAPAY ZEKA VE SAĞLIK
Yapay zekanın sağlık hizmetine katkısı var mı? Evet var. Sağlıkla ilgili soruları ayrıntılı şekilde cevaplaması hiç kuşkusuz sağlık sisteminin işini hafifletir. Hatta hekimin vereceği bilgiden daha çoğu, zaman kısıtlaması olmaksızın ayrıntılı şekilde iletilir. Böylece bilgilenme amaçlı sağlık kurumlarına başvurma ihtiyacı azalır. Yapay zeka uygulamaları tıbbi literatürde yayımlanmış tüm güncel klinik yol haritalarını özetleyerek doktorun koyduğu tanı ve önerdiği tedaviden beklentileri hatta olası yan etkileri size özetler.
Yapay zekanın sayesinde telecerrahi tekniklerle robotik cerrahi işlemlerin uzaktan yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Deneyimli uzman hekimlerin görüşlerinin uzaktan da olsa alınabilmesi örneğin mamografide meme kanseri erken tanısında bir konsültana danışılabilmesi mümkün hale gelir.
Akıllı saatler ve akıllı telefonlar standart sağlık verilerini toplayıp algoritmalar kullanarak örneğin kalp damar hastalıklarının erken tanısında uyarıcı olabilir.
Buna karşın bazı olası özel yaşam ve güvenlikle ilgili sakıncaların önlenebilmesi için düzenlemelere ihtiyaç vardır. Ayrıca yanlış yönlendirme ile sağlık açısından sakıncalı durumlar da yaratabilir.
Şöyle ki
• Yapay zeka ile önerilen hastalık tanıları ve tedavi planları doğru olmayabilir.
• AI programları aşırı iddialı, zor yorumlanabilir önerilerde bulunarak kafanızı karıştırabilir.
• Yan tutma (tarafsız olmama) riski vardır. Size aşırı empati göstererek duymak istediğiniz cevapları verme, kısaca sizi mutlu etme eyilimi taşır.
• Bilgilerinizin başkalarıyla paylaşılması, özetle verilerin gizliliği konusunda taviz verilmesi kaçınılmazdır.
Sonuç olarak bireylerin psikolojik ve sosyal açıdan olumsuz etkilenme olasılığı bir gerçekliktir. Yapay zeka uygulamalarını sürekli kullanan özellikle ergenlerin ve ileri yaş grubundaki insanların psikoz ve intihar girişimi oranlarında ciddi bir artış olduğu çok açık ve nettir.
Yapay zekanın sağlık sistemi içine entegre edilmesi ve algoritmaların geliştirilmesi için zamana ve yasal düzenlemelere ihtiyaç var gibi görünüyor.
Prof. Dr. Kutay Biberoğlu
30.11.2025
Ankara